Türkiye’de Habercilik / Gazetecilik Üzerine Birkaç Satır

Bugün biraz boş vakit bulup internette haber takibimi bir düzene sokmayı denedim. Halihazırda takip ettiğim bloglar ve siteler için Google Reader’ı kullanıyorum ama haber sitelerini takip edebilmek için pek kullanışlı değil bana göre. Bu yüzden Google News’e bir şans vermek istedim. Ancak orada hem bir teknik sorun hem de çok daha büyük bir sorun yüzünden istediğim verimi alamayacağımı anlayınca vazgeçtim. Burada üzerine konuşmak istediğim ise gözüme bir kez daha batan o çok daha büyük bir sorun.

Türkiye’de gazetecilik ve habercilik diğer birçok konuda olduğu gibi gerçekten hastalıklı bir durumda. Çok az bir kesim dışında kimsenin gazetecilikten anladığını sanmıyorum. Tarafsızlık, dürüst habercilik gibi şeylere Türkiye’deki gazeteciler ve basın arasında denk gelebilmek için gerçekten ciddi bir araştırma yapmanız lazım. Diğer türlü elinize geçecek tek şey resmi ideolojinin ya da iktidarın ağzının içine bakıp onların tavrını kopyalayan bir yığın. Basit bir araştırma yapsak haberlerinde “terörist” kelimesini en çok (ve belki de tek) kullanan basının buradakiler olduğunu rahatça görebiliriz sanırım. Böyle bir kelimeyi bir gazeteci olarak nasıl bu kadar rahat kullanabildiklerini hâlâ aklım almıyor.

Ülkede ne zaman birileri bir basın kuruluşundan ayrılsa ya da başka bir şey kurmaya kalksa ağzından ilk çıkan laf “Dürüst ve tarafsız olacağız.” oluyor. İyi, güzel diyorlar ama sonucunda ortaya çıkan tek şey kendi ideolojisi temelinde bir yayın oluyor. Tamam, elbette dünya görüşünün yaptığı işi etkilemesi doğal ancak bunu yapacağın yer kullandığın aracın yorum kısımlarıdır (köşe yazıları, forum bölümleri vs.). Bir basın kuruluşunu tarafsız olarak nitelendirmek için onun senin ideolojine uymaması yeterli bir gerekçe sayılmaz ya da senin ideolojine uyan bir gazete de tarafsız sayılmaz.

Şimdi kalkıp burada gazetecilik üzerine uzun uzadıya nutuk atmak istemiyorum ama bu durum fazlasıyla can sıkıcı hâle gelmeye başladı. Herkesin tarafsızlıktan söz edip kimsenin gerçek tarafsızlığı kastetmiyor oluşu sinir bozucu.

Bir de bugünkü deneyimimle bir şey daha farkettim ki ülkede haber sitesi açma ve gazetecilik oynama hastalığı başlamış. Aklına esen yorum yazacak birkaç kişi bulup bir domain ve host alarak haber sitesi kurar olmuş. İnternetin farklı seslere imkan tanıyor olabilmesi elbette güzel ve bunu mutlaka değerlendirmek lazım ama benim gördüğüm onlarca sitede hiç de böyle bir çaba yok. Çoğunun derdi ya kendi propagandasını yapabilecek bir araç elde etmek ya da siteye eklediği reklamlardan bir gelir elde etmek. Durum böyle olunca da aynı şeyleri tekrar edip duran yığınlardan oluşan bir çöplüğe dönüyorlar.

*

Bu sorunların yakın zamanda çözüleceğine zerre inancım yok tabii ki. Zaten çözebilmek için en başta bu toplumun kafasını değiştirmek gerekiyor. Belki ben kendime haberlere ulaşabilecek bir yol buluyorum ama herkes o kadar yetenekli değil ve bu bilgi çöplüğünün içinde kalarak gerçekten uzakta bir hayat yaşayan çok büyük bir kitle var.

(O kitlenin gerçek haberleri ne kadar istediği ayrı bir tartışma konusu. Burada o haberlere ulaşmalarının neredeyse imkansız hâle getirilmiş olmasından bahsediyorum.)


Comments

2 responses to “Türkiye’de Habercilik / Gazetecilik Üzerine Birkaç Satır”

  1. Selam,
    Web sitenizi Futuristika’da yayımlanan Alan Moore yazınızdan buldum. Bana hitap eden bir içeriğiniz var, hemen Google Reader’a ekledim ve bundan sonra da takip edeceğim. Bu yorumu ise bambaşka bir sebeple yazıyorum. Yazınızda belirttiğiniz Google News’te karşılaştığınız teknik sorun nedir, çok merak ettim.

    Sevgiler

    1. Ahmet A. Sabanci Avatar
      Ahmet A. Sabanci

      Selam, siteyi beğenmenize ve takibe almanıza çok sevindim. Siteyi beğenen ve takip edenlerle iletişimde olup onlardan bir şeyler duymak güzel oluyormuş. Çok fazla yorum alan bir site olmadığından pek tadamıyorum bunu :)

      Google News’teki durum kendi yapısından kaynaklıydı ve benim rahatça kullanabilmemin önünde büyük bir engel oldu. News’in her dil için farklı edisyonları var ancak bir edisyonu kendiniz için düzenlemek istediğinizde (haber konularının yoğunluğu, haber kaynaklarının seçimi gibi) başka bir dilden haber kaynağı eklemenize izin vermiyordu. Yani kendim için News’i özelleştirmek istediğimde hem Türkçe hem İngilizce kaynakları bir arada kullanamıyorum. Bunun üzerine iki farklı dilde özelleştirme yapmak istedim ancak bu sefer de sadece bir dildeki özelleştirmeleri kayıtlı tutabildikleri ortaya çıktı. Yani Türkçe edisyonu düzenledikten sonra İngilizce bir edisyon hazırlamak istediğimde Türkçe’nin ayarlarını siliyordu.

      Durum böyle kısıtlayıcı olunca benim için pek bir kullanışsız hâle geldi News. Belki başkaları açısından çok ciddi bir sorun değildir bu ama benim için şansını kaybetti.

Leave a Reply to Emir Kaymakoglu (@emiracle)Cancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.